Een trauma is in de basis een leer-herinnering, ook wel conditionering genoemd. Aan een fysieke of emotionele gebeurtenis die zo overweldigend was dat het systeem een radicale aanpassing moest maken. Dit nooit weer! De herinnering wordt diep in ons beveiligingsprogramma geprogrammeerd. Het gaat ten slotte om mijn overleving.
Mijn systeem kan maar zoveel tegelijk verwerken. En nieuwe gebeurtenissen moeten aansluitend geïntegreerd kunnen worden in mijn bestaande ervaringen. Als er iets bedreigends gebeurt dan zal mijn systeem daar een balancerende oplossing voor moeten vinden. Dat gaat veelal heel natuurlijk via vluchten of vechten. Ik loop gewoon weg of ik stel duidelijk mijn grens. Doei of stop!
Dissociatie vereenvoudigd de fragmenten van onplaatsbare ervaringen. Maakt het overzichtelijker. Bv ‘Depressie dat ben ik’ of ‘I am no good’ zelfveroordeling opgeven. Zelfkritiek. Zo voorkom ik de pijn van verleden voelen.
Maar dat lukt mij niet altijd. Als iets te overweldigend is en mijn natuurlijke beveiliging is niet mogelijk dan vindt mijn systeem een passende oplossing om weer in een soort van balans te komen. Het brein speelt hier een grote rol in. Er zijn twee oplossingsrichtingen voor handen.
- Binnenkomende informatie van de zintuigen afsluiten. Net zoals ik in de felle zon kijk en mijn pupillen verkleinen zich en mijn oogleden maken een spleetje. Anders zou ik blind worden. Precies zo werken mijn hersenen.
- Binnenkomende informatie een andere betekenis geven waardoor het draagbaar wordt. Een voorbeeld hiervan is als ouders een kind slaan, iets wat voor het kindwezen onbevatbaar is binnen de context van liefde, dan zal het slaan onder liefde geparkeerd worden en dat het voor mijn bestwil is. Slaan is liefde programmeert het systeem. Dat is veiliger dan de immense angst voelen die dit onacceptabele gedrag veroorzaakt. Dit is de basis van mijn meeste conditionering.(andersom herprogrammeren we door alsnog de angst te voelen).
En wat het trauma zo tot trauma maakt is niet verse de gebeurtenis zelf maar de de verbinding met (relevante) anderen plus de mogelijkheid tot handelen in de situatie. Kan ik vluchten of vechten of ben ik machteloos. Kan mijn systeem de natuurlijke reactie voltooien. Zo niet dan kan de handelingsenergie niet naar buiten en richt zich dan naar binnen. En vele belangrijk is de connectie met de kudde. Sta ik hier alleen voor of is er support en verbinding. En alleen staan is het ergste dat er mij als (klein) mens is. Het staat gelijk aan een doodsbedreiging. Deze cocktail van mij helemaal alleen voelen zonder handelingsperspectief is de fixatie van mijn trauma.
Daar ligt ook de oplossing. Connectie maar nu veilig en kunnen handeling. Autonoom kunnen handelen. Zelf in plaats van mijn therapeut lost het op. Zelf actief. Team ervaren. Hechtings stylen.
Primair is contact of alles dat er symbolisch voor in de plaats gekomen is. Wat eigenlijk een vorm van dissociate is. Handenschudden is nog over. En een hug niet te vergeten. Veel contact is sexueel en met lust en Ideeen (denken) geladen. Niet met voelen, de sensatie in je hersenen die oxitocine aanmaakt. Een stress remmer en tegenhanger van de corrisol en adrenaline. Terwijl aanraking onderbelicht blijft. Het minnekozen.
Verbinding – Betekenis Liefde Veiligheid
Actor – was je in staat te handelen (4F’s) actie te nemen
Wie gaf liefdevol betekenis aan een voor mij overweldigende gebeurtenis?