Sensatie en Perceptie
Sensatie (sensation) refereert naar de mogelijkheid om een stimulus op te merken en deze soms ook om te zetten in een persoonlijke ervaring.
Perceptie (perception) is het geven van een betekenis aan een opgemerkte sensatie. Voorbeeld: een mogelijke sensatie is het voelen dat een hand je aanraakt; perceptie is het begrijpen van deze sensatie: is het een uiting van affectie of is het de douane die zoekt naar verdachte voorwerpen? Sensatie en perceptie staan centraal: alles wat we voelen, denken en doen hangt hier van af. Er zijn vijf wetenschappelijke methoden om sensatie en perceptie te bestuderen:
-
Drempelwaarden Bijvoorbeeld: Wat is het zachtste (hardste) geluid dat je (zonder beschadigingen) kunt horen?
-
Schalen – het meten van privé ervaringen.‘Quale’ (mv. ‘qualia’) is de filosofische term voor een persoonlijke bewuste ervaring van sensatie of perceptie: zie jij dezelfde kleur rood als ik of proef je dezelfde smaak?
-
De signaal detectie theorie – het meten van moeilijke beslissingenBijvoorbeeld: Is de abnormaliteit op het mammogram echt borstkanker of iets goedaardigs?
-
Sensorische neurowetenschap – Hoe kan onze perceptie van de wereld net zo veel afhangen van de activiteit van onze sensorische zenuwen als van de wereld zelf? Bijvoorbeeld: Na het bijten in een peper, ontstaat een brandend gevoel in de mond. Toch is er geen temperatuurverschil in vergelijking met het moment voor het eten van de peper.
-
Neuro-imaging – een beeld van het brein
Het denken voelen heeft altijd de beperking van de eerdere ervaringen plus de vertaalslag die de hersenen maken met alle mogelijkheid tot vervorming van betekenis.
Bijvoorbeeld: aan het ene oog kan een plaatje van een huis gepresenteerd worden en aan het andere oog een plaatje van een gezicht. Het resultaat is ‘binocular rivalry’: beelden die strijden om perceptie. Soms zie je het huis, soms het gezicht maar nooit beiden.Onderscheidingsvermogen versus Awareness
